Mang Fan Nthingar Da ‘Tedan’dad’?
“Da mu nanged e chirofen ni bay yib e Somol romed riy.”—MATT. 24:42.
TANG: 136, 54
1. Mu susunnag fan nib t’uf ni ngad tedan’dad ko ngiyal’ ni gad be par riy nge pi n’en ni be buch u toobdad. (Mu guy e sasing ni bay u tabolngin e re article ney.)
BE N’EN ni nge tabab e convention. Ma aram me yib e en ni nge yarmiy e muulung nga lang me pining e magar ngak urngin e girdi’ ni kar bad ko muulung. Ngiyal’ nem e be n’en ni nge tabab e musik. Ere, ke nang urngin e girdi’ ni aram e ngiyal’ ni nge be’ me yan i gay bang ni nge par ngay. Ke taw nga nap’an ni ngan motoyil ko pi musik ni kan mel’eg ni ngan cheleg ko re muulung nem, ma ra be’ me fal’eg rogon ni nge motoyil ko pi welthin ni yira pi’ u nap’an e re muulung nem. Machane, uw rogon ni faanra bay boch e girdi’ ndarur motoyilgad, ya yug yad be yan yan u lan e gin ni yibe muulung riy ni yad be non ko pi fager rorad ma darur nanged ni be n’en ni nge tabab e muulung? Pi cha’ney e rayog ni nga nog ndarur tedan’rad ko tayim nge n’en ni bayi buch. Re n’ey e be tamilangnag e n’en nrayog ni nge buch rodad ni faanra darud tedan’dad ko ngiyal’ ni gad be par riy nge pi n’en ni be buch u toobdad. Mab ga’ fan ni ngad lemnaged e re n’ey ni bochan e dabki n’uw nap’an ma bayi buch ban’en ni kab ga’ fan ko fare muulung ni kad weliyed murung’agen, ma rib ga’ fan ni ngad fal’eged rogodad u m’on ni nge buch e re n’ey. Mang e re n’em ni gad be sonnag?
2. Mang fan ni yog Jesus ngak pi gachalpen ni ngar ‘fal’eged rogorad ngar pired’?
2 Nap’an ni be weliy Jesus Kristus murung’agen e “ngiyal’ ni ke chugur nga tomuren e re m’ag ney,” me puguran ngak pi gachalpen ni gaar: “Mu ayuwgad mi gimed tiyan’med, ya da mu nanged e ngiyal’ nra taw ko re ngiyal’ nem.” Tomuren e re n’ey, ma aram miki sul u daken ni boor yay ngki gaar: “Mu tedan’med ko matanag!” (Matt. 24:3, NW; mu beeg e Mark 13:32-37.) Pi n’en ni weliy Matthew u murung’agen e re n’ey e be tamilangnag ni boor yay ni i sul Jesus u daken ngi i puguran ngak pi gachalpen ni ngar tedan’rad ni gaar: “Ere mu fal’eged rogomed ngam pired, ya da mu nanged e chirofen ni bay yib e Somol romed riy. . . . Ereray fan ni ngkum pired ni gubin ngiyal’ ni kam fal’eged rogomed kam pired, ya en ni Fak e Girdi’ e ra yib u reb e awa ndamur fineyed nra yib riy.” Miki sul bayay u daken ngki gaar ngorad: “Ere mfal’eged rogomed ngam pired, ya da mu nanged e re rran fa re awa.”—Matt. 24:42-44; 25:13.
3. Mang fan ni gad be tedan’dad ko fare thin ni yog Jesus?
3 Bochan ni gad e Pi Mich Rok Jehovah ma gad be tedan’dad ko fare thin ni yog Jesus. Gad manang ni gad be par u tungun e “ngiyal’ ni ke chugur nga tomuren e re m’ag ney,” mab mudugil ndab ki n’uw nap’an me tabab fare “gafgow” nib ga’. (Dan. 12:4, NW; Matt. 24:21) Ke yoor e mahl, ma ke garer e kireb, ma ke wagey gubin yang, ma ke yoor e machib ko pi yurba’ i teliw ni be athukuy laniyan’ e girdi’, ma ke lich e ggan, ma ke yoor e m’ar, nge durru’. Ku gad manang ni be rin’ e girdi’ rok Jehovah fare maruwel ni aram e ngan machibnag murung’agen Gil’ilungun Got ko girdi’ u gubin yang. (Matt. 24:7, 11, 12, 14; Luke 21:11) Chiney e gad be sonnag e ngiyal’ nra yib e Somol rodad riy me lebguy e n’en nib m’agan’ Got ngay.—Mark 13:26, 27.
RI GAD BE CHUGUR I YAN KO RE NGIYAL’ I N’EM
4. (a) Mang fan nrayog ni nge mich u wan’dad ni chiney e ke nang Jesus e ngiyal’ nra yib e Armageddon riy? (b) Yugu aram rogon ndad nanged e ngiyal’ nra tabab fare gafgow nib ga’, ma mang e rayog ni nge pagan’dad ngay?
4 Gubin e convention ni gad ma un ngay, ma kan dugliy e ngiyal’ ni nge tabab. Machane, dabiyog rodad ni ngad nanged e re duw ara re rran nge re awa nra tabab fare gafgow nib ga’ riy. Nap’an ni immoy Jesus u fayleng, me yog ni gaar: “Re rran nem nge re awa nem e dariy be’ ni manang e ngiyal’ nra taw riy—ni mus ko pi engel ni yad bay u tharmiy, ara en ni Fak Got; ya ke mus ni en ni Chitamangiy e manang.” (Matt. 24:36) Machane, kan pi’ mat’awun Kristus u tharmiy ni nge cham ko re fayleng rok Satan ney. (Rev. 19:11-16) Ere, ba puluw ni ngad lemnaged ni ke nang Jesus e chiney ko mingiyal’ e ra yib e Armageddon. Machane, gadad e dad nanged. Ere, aram fan nib t’uf ni ngad pared ni gad ba od nge mada’ ko ngiyal’ nra tabab fare gafgow nib ga’. Yugu aram rogon, ma kab kafram i yib ni manang Jehovah ko wuin e ra buch e re n’ey riy. Ya ke dugliy e ngiyal’ nra yib e tomur riy. Ma ke par ni be sonnag e ngiyal’ nra tabab fare gafgow nib ga’ riy, ma manang ‘ndabi sowath.’ (Mu beeg e Habakkuk 2:1-3.) Uw rogon ni kad nanged nib puluw e re n’ey?
5. Mu weliy ban’en ni ke buch kakrom ni be dag ni gubin ngiyal’ ni ma lebguy Jehovah e pi n’en ni ke yiiynag ko ngiyal’ ni ke dugliy riy.
5 Kab kakrom i yib ni ma lebguy Jehovah e pi yiiy rok ko ngiyal’ ni ke dugliy! Am lemnag e ngiyal’ ni chuweg piyu Israel u Egypt. Nap’an ni be weliy Moses murung’agen e rofen ni Nisan 14, ko duw ni 1513 B.C.E., me yog ni gaar: “Chirofen ni gaman e 430 e duw ngay e chuw girdien Somol u Egypt ni aram farad pire’.” (Ex. 12:40-42) I tabab e re ‘430 i duw’ nem ko duw ni 1943 B.C.E., ni aram e ngiyal’ ni tabab fare m’ag ni ngongliy Jehovah u thilrow Abraham. (Gal. 3:17, 18) Boch nga tomuren, me yog Jehovah ngak Abraham ni gaar: “Piin ni bay ra bad ni owchem e bay ra pired ni yad e milekag u lan ba nam ni gathi nam rorad; bay ra pired ni yad e sib u rom ma ba kireb e n’en ni bay un rin’ ngorad ni 400 e duw.” (Gen. 15:13; Acts 7:6) I tabab e re ‘400 i duw’ nem ko duw ni 1913 B.C.E. u nap’an ni i par Ishmael nga i kak’aring Isak, me mus e re ngiyal’ i n’em u nap’an ni chuw piyu Israel u Egypt ko duw ni 1513 B.C.E. (Gen. 21:8-10; Gal. 4:22-29) Arrogon, aningeg e chibog u m’on riy me dugliy Jehovah e ngiyal’ nra chuweg e girdi’ rok u fithik’ e gafgow!
6. Mang fan nrayog ni nge pagan’dad ngay nra ayuweg Jehovah e girdi’ rok?
6 Joshua ni ir bagayad e piin ni chuwegrad Jehovah ko sib u Egypt e puguran ngak piyu Israel ni gaar: “Gimed gubin nra bigimed ma manang u lan gum’irchaen ngu fithik’ i laniyan’ ni Somol ni Got romed e ke pi’ urngin e tin nib manigil ngomed ni micheg nra pi’. Urngin e tin ni micheg e goo ke rin’ ni rogon; dariy reb ni pag.” (Josh. 23:2, 14, BT) Ku arrogon ni n’en ni ke micheg Jehovah ni aram e ra ayuwegdad u nap’an fare gafgow nib ga’ e ba mudugil nra rin’. Machane, faanra gad baadag ni ngad mageygad ni gad ba fos u nap’an ni yira thang e re m’ag ney, ma thingar da pared ni gad ba od.
RA NGAD MAGEYGAD NI GAD BA FOS MAB T’UF NI NGAD PARED NI GAD BA OD
7, 8. (a) Mang e maruwel ko pi matanag kakrom, ma mang e be fil e re n’ey ngodad? (b) Mu weliy ban’en ni buch kakrom ni be dag e n’en nrayog ni nge buch ni faanra mol reb e matanag ko ngiyal’ ni kan tay ni nge matanagiy e binaw.
7 Bay ban’en ni un rin’ kakrom ni be tamilangnag ngodad feni ga’ fan ni ngaud pared ni gad ba od. Pi mach nib ga’ e ngiyal’ nem ni bod rogon yu Jerusalem e ba ga’ ni yima yororiy ko yoror nib tolang. Pi yoror nem e ma ayuweg e pi mach nem ndabi yib e toogor ngay, maku ma momnag ko pi matanag ni ngar guyed e pi binaw nib liyeg fare mach. Bay bang u daken e re yoror nem ni ma par e pi matanag riy ni rran nge nep’, maku arrogon e garog ko mach ni ku bay e matanag riy. Ma nap’an ni yad ra guy e toogor ni ke yib, ma aram e ba milfan ngorad ni nga rogned ko girdi’ u lan fare mach. (Isa. 62:6) Pi matanag nem e yad manang nrib ga’ fan ni ngar pared ni yad ba od mar tedan’rad ko pi n’en ni be buch u toobrad, ya faanra dab ra tedan’rad ko maruwel rorad ma boor e girdi’ nrayog ni ngar m’ad.—Ezek. 33:6.
8 I weliy be’ ni ma weliy chepin e pi Jew ni ka nog Josephus ngak e n’en ni rin’ me yag ni nge kol e pi salthaw nu Roma fare wulyang ntafen e damit ni bay u tooben e yoror nu Jerusalem u nap’an nra chamgad ko re mach nem ko duw ni 70 C.E. I yog ni be mol e pi matanag ni ur matanagiyed e garog ko re mach nem. Aram e gin nranod riy nga lan fare mach ngar urfiyed fare tempel, mar gotheyed fare mach nu Jerusalem ni ga’ngin. Aram e n’en ni tomur ni buch u nap’an e bin th’abi gel e gafgow nni tay ko fare nam nu Jerusalem.
9. Mang ban’en nde nang yooren e girdi’ e ngiyal’ ney?
9 Yooren e nam e ngiyal’ ney e yad ma tay e salthaw nge boch e camera nrayog ni ngan guy yaan e girdi’ riy ni nge “matanagiy” e mathil ko nam rorad. Fan ni kar ted e pi matanag ney e bochan ni ngar guyed e girdi’ nge boch ban’en nrayog ni nge fek e riya’ nga daken e nam rorad. Machane, mit ney e matanag e kemus ni yigoo pi n’en ni ke ngongliy boch e girdi’ ara boch e am nrayog ni nge tay e yafos ko girdi’ nga thatharen e riya’ e ir e rayog ni ngar guyed. Dar nanged ni be gagiyegnag Kristus Gil’ilungun Got u tharmiy e chiney. Maku dar nanged ndab ki n’uw nap’an ma bayi cham e re am ney ko pi am ni be gagiyegnag e fayleng e ngiyal’ ney. (Isa. 9:6, 7; 56:10; Dan. 2:44) Machane gadad e kad fal’eged rogodad gad be sonnag e re rran nem. Ere, aram fan ni gad be tedan’dad nga rogon ni be lebug e pi yiiy u Bible ma gad be pigpig ngak Jehovah u fithik’ e yul’yul’.—Ps. 130:6.
DAB MU PAG BOCH BAN’EN NI NGE TALEGEM NI NGE DAB KUM TIYAN’UM
10, 11. (a) Mang e thingar da kol ayuwgad riy, ma mang fan? (b) Mang fan ni ke mich u wan’um nriyul’ ni Satan e ir e be k’aring e girdi’ ni nge dab kur tedan’rad nga rogon ni be lebug e pi yiiy u Bible?
10 Am lemnag reb i girdien e matanag nib polo’ reb e nep’ ni ke par nib od. Ere, ra yan i tanirran ko ngiyal’ ni ke chugur ni nge mus nap’an e matanag ni be tay ma aram e ngiyal’ nra mo’maw’ ngak ni nge par nib od. Ku arrogodad nnap’an ni gad ra chugur i yan nga tungun e re m’ag ney mar ra mo’maw’ ngodad ni ngad pared ni gad ba od ko tirok Got ban’en. Rib gel e kireban’ riy ni faanra dab da pared ni gad ba od ko tirok Got ban’en! Ere, chiney e ngad weliyed dalip ban’en nrayog ni nge mo’maw’nag ngodad ni ngad pared ni gad ba od ma gad be tedan’dad.
11 Be bannag Satan e girdi’. U m’on ni nge yim’ Jesus, ma dalip yay ni ginang pi gachalpen u murung’agen e “en ni ir e be gagiyegnag e girdi’ nu fayleng.” (John 12:31; 14:30; 16:11) Manang Jesus nra tay Moonyan’ laniyan’ e girdi’ u fithik’ e lumor ya nge mo’maw’ ngorad ni ngar tedan’rad nga rogon ni be lebug e pi yiiy u Bible ni be dag ni kad chugurgad nga tungun e re m’ag ney. (Zef. 1:14) Ma fanay Satan e teliw ni googsur ni nge tay laniyan’ e girdi’ u fithik’ e lumor. Ere, mang e kam nang u rogon e numon ni ma tay boch e girdi’ ngom? Ga be guy ni ke tay Satan “lanin’rad” u fithik’ e lumor ya nge dab ra nanged ni ireray e ngiyal’ ni be gagiyegnag Kristus Gil’ilungun Got riy ma ke chugur ni ngan thang e re m’ag ney, fa? (2 Kor. 4:3-6) Uw urngin yay ni kam rung’ag ni ke gaar be’, “Dabug ni nggu motoyil ngom”? Ba ga’ ni yooren e girdi’ e dubrad ni ngar motoyilgad ngodad u nap’an ni gad ra guy rogon ni ngad weliyed ngorad murung’agen e n’en nra buch ko re fayleng ney boch nga m’on.
12. Mang fan ndab da paged Satan ni nge bannagdad?
12 Yugu aram rogon ni boor e girdi’ ni gathi ri yad baadag ni ngar nanged rogon ni be lebug e pi yiiy u Bible, machane dab da paged e re n’ey ni nge k’aringdad ni nge mulan’dad ara dab kud tedan’dad. Ya gad manang fan nib t’uf ni ngad tedan’dad. I yol Paul ngak e piin taareb e michan’ rorad ni gaar: “Gimed ma ri gimed manang ni Chirofen ni ir e re Rran rok Somol nem e bay taw ni bod be’ nib moro’ro’ ni yib nnep’.” (Mu beeg e 1 Thessalonika 5:1-6.) Aram fan ni ke ginangdad Jesus ni gaar: “Ngam fal’eged rogomed ngam pired, ya en ni Fak e Girdi’ e ra yib u reb e awa ndamur fineyed nra yib riy.” (Luke 12:39, 40) Dabki n’uw nap’an ma ra bannag Satan e girdi’ ngar lemnaged ni aram e ke “gapas [e fayleng] ndariy ban’en nra buch” riy. Machane, uw rogodad? Faan gad ra ‘par ni gadad be od ma ba tamilangan’dad’ ma ‘dabiyog ni ngad da’da’gad ko re Rran nem ni bod ba moro’ro’ nda’da’gad ngak.’ Aram fan nib t’uf ni ngaud beeged e Thin rok Jehovah ni gubin e rran ma gad fal’eg i lemnag e n’en ni be yog ngodad.
13. Uw rogon ni be suruy e lem nu fayleng laniyan’ e girdi’, ma uw rogon ni ngad siyeged e mit ney e lem?
13 Be suruy e lem nu fayleng laniyan’ e girdi’. Boor e girdi’ e ngiyal’ ney e goo tirorad ban’en e yad baadag ni ngar tedan’rad ngay ko bin ni ngar gayed rogon ni nge “yog Got ngorad” ara nge fel’ e tha’ u thilrad. (Matt. 5:3) Aram fan ni yad ma fanay e tayim rorad nge gelngirad ni ngar yognaged boch “ban’en ni yima ar’arnag, ni tin nra guy e girdi’ ma yad ba adag ni nge yog ngorad.” (1 John 2:16) Maku reb e, pi n’en ni yima chuweg e chalban ngay e ba ga’ ni be mon’ognag rogon ni nge “t’uf e fafel” u wan’ e girdi’ nge tin ni yad ma ar’arnag. Ma pi n’ey e be gel e kireb riy i yan. (2 Tim. 3:4) Ere, aram fan ni yog Paul ngak e pi Kristiano ‘ndab ur rin’ed e tin nib kireb ni be ar’arnag e dowef rorad,’ ya pi n’ey e rayog ni nge k’aringrad ni nge dab kur tedan’rad.—Rom. 13:11-14.
14. Mang ginang e bay ko Luke 21:34, 35?
14 Gad baadag ni nge gagiyegnagdad gelngin Got nib thothup ko bin ni nge gagiyegnagdad e lem ko re fayleng ney. Ere, aram fan ni be ayuwegdad Jehovah u daken gelngin nib thothup ya nge yag nda nanged e pi n’en nra buch boch nga m’on. [1] (1 Kor. 2:12) Yugu aram rogon ma gad manang ni faanra dab da kol ayuwgad ma rayog ni nge k’aringdad e pi n’en ni gad ma rin’ u reb e rran ngu reb ni nge dab kud tedan’dad ko pigpig ni gad be tay ngak Jehovah. (Mu beeg e Luke 21:34, 35.) Yu ngiyal’ e rayog ni nge moningnagdad yugu boch e girdi’ ni bochan e gad be tedan’dad, machane dab da paged e re n’ey ni nge magawonnagdad. (2 Pet. 3:3-7) Ere, aram fan nthingar ud uned ko muulung ni gubin ngiyal’ ma gad chag e pi walag u taabang ya aram e gin ni bay gelngin Got nib thothup riy.
15. Mang e buch rok Peter, nge James, nge John, ma uw rogon nrayog ni ngki buch e re n’ey rodad?
15 Bochan ni gadad bogi tadenen ma rayog ni nge mo’maw’ ngodad ni ngad pared ni gad ba od. Manang Jesus ni gad bogi tadenen mab mom ni ngad paged e pi meewar rodad ni nge gagiyegnagdad. Am lemnag e n’en ni buch ko fare nep’ u m’on ni ngan li’ Jesus nge yim’. I meybil ngak e Chitamangin ni bay u tharmiy ni nge pi’ gelngin ni nge par nib yul’yul’. Ere, yog ngak Peter, nge James, nge John ni ngar pared ni yad ba ‘od’ u nap’an ni be meybil. Machane, dar lemnaged nib ga’ fan ni ngar pared ni yad ba od. Ere, nap’an ni yib e chuchuw ngorad ma aram mar molod, ma de yag ni ngar pared ni yad ba od ngar sonnaged e Masta rorad. Yugu aram rogon ni kari aw parawon Jesus, machane de mol ya par nib od nga i tiyan’ ko meybil ni be tay ngak e Chitamangin. Ma susun ni aram e n’en ni nge rin’ pi gachalpen.—Mark 14:32-41.
16. Uw rogon ni yog Jesus ni ngad ‘pired ni kad fal’eged rogodad’ nrogon ni bay ko Luke 21:36?
16 Ra ngad ‘pired ni kad fal’eged rogodad’ ma gathi kemus ni ngad dugliyed u wan’dad ni ngad tedan’dad, ya kub t’uf ndab da malmalgad i rin’ e tin nib m’agan’ Got ngay. In e rran u m’on ni yim’ Jesus me yog ngak pi gachalpen ni ngar meybilgad ngak Jehovah ni nge pi’ gelngirad. (Mu beeg e Luke 21:36.) Ere ku arrogodad ni faanra ngad pared ni gad be tedan’dad, mab t’uf ni ngaud meybilgad ni gubin ngiyal’.—1 Pet. 4:7.
UM PAR NI GA BE TIYAN’UM
17. Uw rogon nrayog ni ngad pared ni kad fal’eged rogodad ko n’en nra buch boch nga m’on?
17 I yog Jesus nra yib e tomur u “reb e awa [ndarud] fineyed nra yib riy.” Ere, gathi ireray e ngiyal’ ni ngad molod ko tirok Got ban’en, ara ngad pared ni bod rogon e girdi’ nu fayleng, ara ngad rin’ed e tin ni gad be ar’arnag. (Matt. 24:44) Ke yog Got nge Kristus ngodad u lan e Bible murung’agen e pi n’en nra buch boch nga m’on nge rogon ni ngad pared ni gad be tedan’dad. Ere, ba ga’ fan ni ngad tedan’dad ko tirok Got ban’en, nge rogon e tha’ u thildad Got, ma gad m’oneg e tin ni gad ma rin’ ni fan nga Gil’ilungun. Gubin ngiyal’ nthingar da pared nib tamilangan’dad u rogon ni be lebug e pi yiiy e ngiyal’ ney ya nge yag nda pared ni kad fal’eged rogodad. (Rev. 22:20) Faan gad ra rin’ e pi n’ey ma aram e rayog ni ngad ayuweged e yafos rodad!
^ [1] (paragraph 14) Mu guy fare ke babyor ni kenggin e God’s Kingdom Rules! ko guruy ni 21 ni thin ni Meriken.