1. Mang boch e maruwel ni be rin’ e piin Kristiano nib fel’ yangaren u fithik’ e felfelan’?

 GAD be par u ba ngiyal’ nib ga’ fan. Ngiyal’ ney e bokum milyon e girdi’ u urngin e nam e yad be yib ko bin riyul’ e liyor. (Rev. 7:9, 10) Boor e piin fel’ yangaren ni kar felfelan’gad ya ke yib angin e re maruwel ney ngorad, ya kar ayuweged boch e girdi’ ke tamilang u wan’rad ni tin riyul’ u Bible e ra ayuweg e yafas rorad. (Rev. 22:17) Ma boch i yad e be fil e Bible ngak e girdi’ ma yad be ayuwegrad ni nge fel’ boch e yafas rorad. Maku boch i yad e ka ranod nga boch e nam nib thil e thin riy ni ngar machibnaged fare thin nib fel’. (Ps. 110:3; Isa. 52:7) Mang e thingar mu rin’ me yag nim un ngak e girdi’ rok Jehovah ngam rin’ed e re maruwel ney nib ga’ fan?

2. Uw rogon, ma n’en ni ke buch rok Timothy e be m’ug riy nib m’agan’ Jehovah ngay ni nge pi’ e maruwel ngak e piin fel’ yangaren? (Mu guy fare sasing ni bay u tabolngin e re article ney.)

² Faanra gur reb e fel’ yangaren, ma rayog ni ngam mel’eg boch ban’en nrayog ni nge bing e kanawo’ ngom nge yag ni ngam un ko pigpig ku Got boch nga m’on. Bod rogon Timothy ni be’ nu Lystra ni ke dugliy ni nge rin’ boch ban’en nib fel’ u nap’an ni kab fel’ yangaren, ma bochan e re n’ey ma ke yag ni nge mang reb e missionary ni sogonap’an 20 e duw rok. (Acts 16:1-3) Sana kemus ni in e pul nga tomuren, me tay Paul chilen ngak Timothy ni nge lekag fare ulung nib beech ni kafin i sum u Thessalonika ni yibe gafgownag e pi walag riy. Kan towasariy Paul ni nge chuw u rom machane be pagan’ ngak Timothy nra pi’ e athamgil nga laniyan’ e pi walag  nem. (Acts 17:5-15; 1 Thess. 3:1, 2, 6) Rayog ni ngam susunnag feni gel e felfelan’ ni tay Timothy u nap’an ni kan pi’ e re maruwel nem ngak.

3. Mang e n’en nthabi ga’ fan ni ngam mel’eg ni ngam rin’ ko yafos rom, ma mingiyal’ e rayog ni ngam rin’ e re n’ey?

³ Nap’an ni kab fel’ yangaren be’ ma aram e ngiyal’ ni nge mel’eg ni nge rin’ boch ban’en nib ga’ fan. Machane, n’en ni th’abi ga’ fan ni kam mel’eg e aram e kam nameg ni ngam pigpig ngak Jehovah. Mingiyal’ e ba fel’ ni ngam rin’ e re n’ey? I yog Jehovah ni gaar: “Mu lemnag e. . . En ni Sunumiyem ko ngiyal’ ni ka gab pagel.” (Ekl. 12:1) Bin th’abi fel’ e kanawo’ u rogon ni ngam “lemnag” Jehovah riy e ngam pigpig ngak u polo’ i gum’irchaem. (Deut. 10:12) N’en ni th’abi ga’ fan ni ngam dugliy e aram e ngam pigpig ngak Got u polo’ u gum’irchaem. Re n’ey e ra ayuwegem ni nge yag e yafas ngom nib fel’ e chiney nge boch nga m’on.​—Ps. 71:5.

4. Ku mang boch ban’en ni ngam dugliy ni bay rogon ko pigpig rom ngak Got?

⁴ Faanra kam mel’eg ni ngam pigpig ngak Got ma gathi kemus ni aray e n’en ni bay rogon ko yafas rom gabul nge langlath. Bod ni kub t’uf ni ngam lemnag ko ga ra un ko mabgol fa danga’, nge mini’ e ngam leay, nge rogon ni nge yag e tin nib t’uf ko par rom. Rib ga’ fan e pi n’ey, machane som’on e thingar mu dugliy ni ngam pigpig ngak Jehovah u polo’ i gum’irchaem. (Deut. 30:19, 20) Mang fan? Ya bochan e pi n’ey ni yira dugliy e ba l’ag rogon reb nga reb. N’en ni ga ra dugliy ni bay rogon ko mabgol nge maruwel e bay rogon ko pigpig ni ga ra tay ngak Got. (Mu taarebrogonnag ko Luke 14:16-20.) Ra ga baadag ni ngam pigpig ku Got ma ra ayuwegem e re n’ey u nap’an ni ngam dugliy ni ngam un ko mabgol ara ngam dugliy ko mang maruwel e bfel’ ni ngam un ngay. Ere som’on e ngam dugliy ko mang e n’en nth’abi ga’ fan ni ngam rin’.​—Fil. 1:10.

5, 6. Mu weliy murung’agen reb e ban’en ni buch ni be tamilangnag ni faan gad ra mel’eg e tin nib fel’ ni ngad rin’ed, maku ra mab boch e kanawo’ ngodad ni ngad pigpiggad ngak Jehovah.

⁵ Tomuren ni kam dugliy ni ngam pigpig ku Got, ma rayog ni ngam fal’eg i lemnag e n’en ni baadag ni ngam rin’, ma ga dugliy ko uw rogon ni ngam pigpig ngak. Reb e walag nib pumoon u Sapan e yoloy ni gaar: “Nap’an ni ke gaman 14 e duw rog, ma kug un ngak reb e piilal u lan e ulung ko machib, ma ke guy e re walag nem ni da gur felfelan’ ko machib ni gu be tay. Me non ngog u fithik’ e runguy ni gaar: ‘Yuichiro, mu sul nga tabinaw rom, mag par nga but’ ngam fal’eg i lemnag e n’en ni ke rin’ Jehovah ni fan ngom.’ Ma aram mug rin’ e n’en ni ke yog. Ug par ngaug fal’eg i lemnag e n’en ni ke yog ngog, ma gu be meybil ngak Got. Me munmun me thil e lem rog. Ma de n’uw nap’an mug nang ni gu be pigpig ngak Jehovah u fithik’ e felfelan’. Gu ma felfelan’ u nap’an ni gu ra beeg boch e article u murung’agen e pi missionary, ma aram mu ug lemnag rogon ni nggu pigpig ku Got u polo’ e tayim rog.

⁶ Miki yog ni gaar: “Kug tabab ni nggu dugliy ban’en ni nggu rin’ nra ayuwegeg nge yag ni nggu pigpig ngak Jehovah u reb e nam. Bod ni kug dugliy ni nggu fil e thin nu Meriken. Nap’an ni gu mu’ ko skul, mug dugliy ni nggu un nga reb e maruwel ni part-time ara de polo’ reb e rran, ya nggu fil e thin nu Meriken ngak boch e girdi’, ya nge yag ni nggu un ko machib u polo’ e tayim rog. Nap’an ni ke gaman 20 e duw rog, mug tabab ni nggu file thin nu Mongolia, ma ke yag ni nggu wan ngguy boch e walag nu Mongolia ni yad bay u Sapan. Tomuren l’agruw e duw ko 2007 ma aram mu gu wan nga Mongolia. Ma nap’an ni kug un ngak boch e walag ni pioneer u rom ma kug guy ni boor e girdi’ ni yad be gay e tin riyul’, ma kug adag ni nggu par u rom nge yag ni nggu ayuwegrad. Ma aram mug sul nga Sapan ya nge yag ni nggu fal’eg i lemnag e pi n’en nib t’uf ni nggu rin’. Kug un ko pioneer u Mongolia ni ka nap’an e April 2008. Rogon e par u roy e gathi ban’en nib mom. Machane baadag e girdi’ ni ngar motoyilgad ko fare thin nib fel’, ma ke yag rog ni nggu ayuwegrad ni nge fel’ e tha’ u thilrad Jehovah. Ma kug guy ni n’en ni kug dugliy ni nggu rin’ e aram e n’en th’abi fel’.”

7. Mang e thingar da dugliyed, ma mang e ke rin’ Moses nib fel’ ni ngad folwokgad riy?

⁷ Ra reb e Pi Mich Rok Jehovah ma thingari dugliy e n’en ni nge rin’ ko yafas rok. (Josh. 24:15) Dabiyog ni nggu dugliyed ko ga ra un ko mabgol fa danga’,  nge mini’ e ngam leay, ara mang maruwel e ngam un ngay. Gur, ga ra mel’eg ni ngam un nga reb e maruwel nde t’uf ni ngan skulnagem riy nib n’uw nap’an? Boch i gimed e piin fel’ yangaren ni Kristiano e gimed be par u lan boch e binaw nib gafgow; ma boch i gimed e be par u lan e pi mach nib fel’ rogon. Ba thilthil rarogomed, nge n’en nrayog ni ngam rin’ed, nge pi n’en ni kam nanged rogon, nge pi n’en ni gimed baadag, nge rogon e michan’ romed. Dabisiy ni gimed bod e piin fel’ yangaren kakrom u Egypt nib thilthil rarogorad ngak Moses. Nap’an ni kab fel’ yangaren Moses ma i par u lan reb e tabinaw nib fel’ rogon, machane boch e fel’ yangaren e ur pared ni yad e sib. (Ex. 1:13, 14; Acts 7:21, 22) Maku yad be par u ba ngiyal’ nrib ga’ fan. (Ex. 19:4-6) Ba t’uf ni nge bagayad ma nge dugliy e n’en ni nge rin’ ko yafas rok. Moses e ba fel’ e n’en ni ke mel’eg ni nge rin’.​—Mu beeg e Hebrews 11:24-27.

8. Uw e rayog ni ngam pirieg e ayuw riy, ya nge yag nim mel’eg boch ban’en nib fel’ ni ngam rin’?

⁸ Ma ayuwegem Jehovah ni nge yag nim dugliy ban’en u fithik’ e gonop u nap’an ni kab fel’ yangarem. Ma fonownigem u daken e pi kenggin e motochiyel u Bible nrayog ni ngam fanay u nap’an ni kam mada’nag reb e magawon. (Ps. 32:8) Ku rayog ni nge ayuwegem e gallabthir rom ni yow bay ko tin riyul’ nge piin piilal u lan e ulung ni ngam fal’eg i lemnag rogon ni ngam fol ko pi kenggin e motochiyel ney. (Prov. 1:8, 9) Gad ra weliy murung’agen dalip i kenggin e motochiyel u Bible nrayog ni nge ayuwegem ni ngam mel’eg boch ban’en nib fel’ nra yib angin ngom gabul nge langlath.

9. (a) Uw rogon ni be tay Jehovah fadad u daken e puf rogon ni ke pi’ ngodad? (b) Mang boch e tow’ath nra yag ngom ni bochan ni ga be m’oneg e ‘Gagiyeg rok Got’?

⁹ Ngam m’oneged u wan’med e gagiyeg rok Got nge tin nib m’agan’ ngay. (Mu beeg e Matthew 6:19-21, 24-26, 31-34.) Ke pi’ Jehovah e puf rogon ngodad ni ngad dugliyed ko mang e ngad rin’ed ko tayim rodad. Der yog ngom ni thingar mu fanay urngin e tayim rom ni fan ko machib, machane ke fil Jesus ngodad feni rib ga’ fan ni ngad m’oneged e Gagiyeg rok Got. Rogon ni ga ra fol ko pi n’en ni ke fil Jesus e rayog ni nge yag boch e tow’ath ngom ni aram e ngam dag nib t’uf Jehovah rom, nge en ni migid ngom, ma ra ga’ fan u wan’um fare athap ko yafas ni manemus. Bod nnap’an ni ga ra lemnag ni ngam un ko mabgol, ma ngkum un nga reb e maruwel, mab fel’ ni ngam fal’eg i lemnag ko pi n’em ni ga ra dugliy e ra k’aringem ni nge magafan’um ko pi n’en ko re fayleng ney ara nge m’on e Gagiyeg rok Got u wan’um.

10. Mang e ke k’aring Jesus ni nge pirieg e felfelan’, ma mang boch ban’en ni thingar mu rin’ mag pirieg e felfelan’?

¹⁰ Ga ra felfelan’ u nap’an ni ga ra ayuweg boch e girdi’. (Mu beeg e Acts 20:20, 21, 24, 35.) I fil Jesus e re kenggin e motochiyel ney ngodad nib ga’ fan ko par rodad. Ir be’ nib felfelan’ ni bochan ni ma rin’ e n’en nib m’agan’ e Chitamangin ngay, ma gathi tin nib m’agan’ ngay. Ri ma felfelan’ Jesus u nap’an nra pirieg e girdi’ nib sobut’an’rad ni yad baadag ni ngar motoyilgad ko fare thin nib fel’. (Luke 10:21; John 4:34) Dabisiy ni kam pirieg e felfelan’ ni bochan ni ke yag ni ngam ayuweg yugu boch e girdi’. Faan ga ra dugliy boch ban’en ni ngam rin’ ko yafos rom ma ga be fol ko pi kenggin e motochiyel ni ke fil Jesus, mab mudugil ni ga ra pirieg e felfelan’, ma ka ga be felfelan’nag gum’irchaen Jehovah.​—Prov. 27:11.

11. Mang fan ni daki felfelan’ Baruk, ma mang fonow e pi’ Jehovah ngak?

¹¹ Bin th’abi ga’ e felfelan’ e ma yib ngodad e bochan ni gad be pigpig ngak Jehovah. (Prov. 16:20) Baruk ni ir e en ta yol rok Jeremiah e pagtalin e re n’ey. Immoy ba ngiyal’ ni daki felfelan’ ko pigpig ni be tay ni fan ngak Jehovah. I yog Jehovah ngak ni gaar: “Mog ga be guy rogon ni gur e ngan rin’ ban’en ngom ni yu gub thil ko girdi’? Dab mu rin’ ni arrogon. Ya nggu fek e riya’ nga daken gubin e girdi’, ma gur e gu ra ayuwegem ko yam’ u gubin yang ni ga ra yan riy. I Gag SOMOL e ku gog e pi thin ney.” (Jer. 45:3, 5, BT) Uw rogon u wan’um? Mang e ra ayuweg Baruk ni nge par nib felfelan’? Gur, nge rin’ e tin nib m’agan’ ngay, me tomur min thang ara nge rin’ e tin nib m’agan’ Jehovah ngay, me yag ni magey nib fas u nap’an ni yira gothey fare mach nu Jerusalem?​—Jas. 1:12.

12. Mang e n’en ni dugliy Ramiro ni nge rin’ me pirieg e felfelan’?

 ¹² Reb e walag ni Ramiro fithingan e ke pirieg e felfelan’ u nap’an ni be ayuweg boch e girdi’. I yog ni gaar: “Gub u ba tabinaw nib gafgow ma gamad ma par u reb e binaw ni bay ko fare burey ni Andes. Ere, nap’an ni yog e bin ni ba ilal i walageg ngog nrayog ni nge pi’ puluwog ni nggu un ko skul nib tolang, mug lemnag ni ireray reb e kanawo’ ni ke mab ngog nrib fel’. Machane, kafin gu un ko taufe ni kug mang reb e Pi Mich Rok Jehovah, ma ke mab e kanawo’ ngog nrayog ni nggu un ngak reb e pioneer ko machib u reb e binaw nib achig. Nap’an ni gu wan e ngaram mug fil rogon e puy llug, ma aram mug fal’eg tafen reb e puy llug ya nge ayuwegneg ko tin nib t’uf rog. Nap’an ni gu ognagew fare walag e fol Bible ko girdi’, ma boor e girdi’ ni yad baadag. De n’uw nap’an mug un nga reb e ulung ni yad ma non ko thin rog. Ke gaman 10 e duw ni kug un ko machib u polo’ e tayim rog. Dariy yugu reb e maruwel nrayog ni nge yibnag e felfelan’ ngog ni bod rogon ni gu be ayuweg boch e girdi’ ni ngar nanged e thin nu Bible ko thin rorad.”

13. Mang fan nib fel’ ni ngan pigpig ngak Jehovah u nap’an ni kab fel’ yangarey?

¹³ Mu felfelan’ ko pigpig ni fan ngak Jehovah u nap’an ni ka gab pagel. (Mu beeg e Eklesiastes 12:1.) Dab mu lemnag nib t’uf ni nge yag e maruwel ngom nib fel’ ya nge yag nim pigpig ngak Jehovah u polo’ e tayim rom. Nap’an ni ka gab pagel ma aram e ngiyal’ nib fel’ ni ngam tabab ko pigpig ngak Jehovah u m’on ni nge yag reb e tabinaw ngom. Aram e ngiyal’ ni kab fel’ fithik’ i dowam ma kab gel gelngim ni ngam rin’ boch e maruwel ni fan ngak Jehovah. Mang boch ban’en ni ga baadag ni ngam rin’ ni fan ngak Jehovah? Dabisiy ni ga baadag ni ngam un ko pioneer ara ngam machibnag boch e girdi’ u yugu reb e thin. Sana rayog ni ngkum rin’ boch e maruwel u lan e ulung rom. Demtrug e n’en ni ga be nameg ni bay rogon ko pigpig ngak Jehovah, machane ba t’uf ni ngam rin’ reb e maruwel ya nge yag e tin nib t’uf rom. Ere ngam fithem ni nge lungum: ‘Mang maruwel e gu ra mel’eg? Ma uw n’umngin nap’an ni ngan fil rogon e re maruwel ney ngog?’   

14. Mang e thingar mu kol ayuw riy, u nap’an ni ga be gay reb e maruwel ni ngam un ngay?

¹⁴ Fa dalip i kenggin e motochiyel ni kad weliyed murung’agen e rayog ni nge pow’iyem u nap’an ni ngam mel’eg e bin nib fel’ e maruwel ni ngam un ngay. Dabisiy ni counselor rom u skul ara yurba’ e maruwel ko am e yad manang ko ba miti mang maruwel e bay ko gin ni ga ma par riy ara gin ga be lemnag ni ngam man ngay. Pi girdi’ ney e rayog ni ngar ayuweged gur, machane ngam kol ayuw. Piin nde t’uf Jehovah rorad e rayog ni ngar k’aringed gur ni nge t’uf e tin nu fayleng rom. (1 John 2:15-17) Nap’an ni ga ra guy e pi n’en ko re fayleng ney nrayog ngom, ma dab mu pagtalin nib mom nra bannagem gum’irchaem.​—Mu beeg e Proverbs 14:15; Jer. 17:9.

15, 16. Mini’ e piin nrayog ni ngar ayuweged gur u nap’an ni ngam mel’eg reb e maruwel ni ngam un ngay?

¹⁵ Nap’an ni ga ra nang e miti maruwel nrayog ni ngam un ngay, ma ba t’uf ni ngan ayuwegem ni ngam nang ko bin ngan e maruwel e ba fel’ ni ngam un ngay. (Prov. 1:5) Mini’ e rayog ni nge ayuwegem ni ngam mel’eg e miti maruwel ni ngam un ngay ni ga be fanay e pi kenggin e motochiyel u Bible? Ba fel’ ni ngam motoyil ngak e piin nib t’uf Jehovah rorad, ma ka gab t’uf rorad, ma yad manangem, nge magawon rom. Rayog ni ngar ayuweged gur ni ngam nang ko mang e rayog ni ngam rin’ nge n’en ni ga baadag ni ngam rin’. Dabisiy ni n’en ni yad ra yog e ra ayuwegem ni ngkum fal’eg i lemnag e n’en ni ga be nameg. Gab tow’ath ni faanra ba t’uf Jehovah rok e gallabthir rom! Maku er rogon e piin ni piilal u lan e ulung rom ni kar ilalgad ko tirok Got ban’en, ni ku rayog ni ngar pow’iyed gur. Ku rayog ni ngam non ngak e piin ni yad ma machib u polo’ e tayim rorad, nge piin ni yad ma lekag e ulung, ni ngam nang ko mang fan ni kar mel’eged ni ngar pigpiggad ngak Got u polo’ e tayim rorad. Nge uw rogon nra tababgad ko machib u polo’ e tayim rorad? Nge mang e n’en ni ur rin’ed me yag e tin nib t’uf ko par rorad? Mang boch e tow’ath ni ke yag ngorad?​—Prov. 15:22.

¹⁶ Piin ni yad manangem nib fel’ rogon e rayog ni ngar pied e fonow ngom u fithik’ e gonop. Bod ni faanra ga baadag ni ngam tal ko skul ya nge yag ni ngam un ko pioneer ni bochan bay boch ban’en u skul nib mo’maw’ ni ngam rin’. Be’ ni gab t’uf rok e dabisiy ni manang ko mang fan ni ga baadag ni ngam tal ko skul. Ere rayog ni nge ayuwegem ni ngam nang nib ga’ fan ni nge dab mu tal ko skul ma nge dabi mulan’um nib papey. Re fel’ngin ney e rib ga’ fan ni faanra ga baadag ni ngam ulul ngam pigpig ngak Jehovah ndariy n’umngin nap’an.​—Ps. 141:5; Prov. 6:6-10.

17. Miti mang maruwel e thingar mu palog riy?

¹⁷ Gubin e piin ni yad be pigpig ngak Jehovah e yad ra mada’nag boch a magawon nrayog ni nge warnag e michan’ rorad me palognagrad rok Jehovah. (1 Kor. 15:33; Kol. 2:8) Machane, boch e maruwel ni yima un ngay e rayog ni nge magawonnagem nib gel ko tirok Got ban’en. Dabisiy ni kam nang ni bay boch e walag ni kar “kirebniged rogon nib mich Kristus u wan’rad” u tomuren ni kar mel’eged reb e maruwel ni ngar uned ngay. (1 Tim. 1:19) Gab gonop ni faan ga ra guy rogon ni nge dab mu mel’eg boch ban’en nra kirebnag e tha’ u thilmew Got.​—Prov. 22:3.

18, 19. Faanra dawori m’agan’um ngay ni ngam pigpig ngak Jehovah u polo’ e tayim rom, ma mang e ngam rin’?

¹⁸ Faanra ri ga baadag ni ngam pigpig ngak Jehovah u polo’ i gum’irchaem, mag rin’ e maruwel ni be ognag ngom u lan e ulung u nap’an ni kab fel’ yangarem. Mu dugliy boch ban’en e ngiyal’ ney nra ayuwegnem ni ngam pigpig ngak Jehovah u fithik’ e felfelan’.​—Ps. 148:12, 13.

¹⁹ Ma uw rogon ni faanra dawori m’agan’um ngay ni ngam pigpig ngak Jehovah? Dabi mulan’um ni ngam maruweliy ni nge gel e michan’ rom. I weliy Paul e n’en ni rin’ ya nge yag ni tow’athnag Jehovah. I yog ni gaar: “Faanra ba’ boch i gimed nib thil e lem rorad, ma ra tamilangnag Got ngorad e re bugithin ney. Demtrug rogon, machane nga darod i yan nga m’on ni bod rogon fapi motochiyel ni ud folgad riy ke yan i mada’ ko chiney.” (Fil. 3:15, 16) Ngaum lemnag rogon feni ri gab t’uf rok Got ma ngkum lemnag e pi fonow rok ni bay e gonop riy. Ere, ngam pag Jehovah nge ayuwegem ngam dugliy e tin nib fel’ ni ngam rin’ e chiney ni kab fel’ yangarem.