Proverbios 1:1-33
1 Lelaʼ letiʼe proverbios* tu yaʼalaj Salomón+ u hijo David,+ u reyil Israeloʼ.+
2 Tu yaʼalaj utiaʼal u yantal u naʼat máak*+ yéetel utiaʼal u kʼamik consejo,utiaʼal u naʼatik máak le baʼax ku yaʼalik le máaxoʼob yaan u naʼatoʼoboʼ,
3 utiaʼal u kʼaʼamal le consejo+ ku beetik u yantal u naʼat máakoʼ,utiaʼal u bisik junpʼéel toj kuxtal,+ utiaʼal u yantaltiʼ junpʼéel maʼalob tuukul*+ yéetel utiaʼal u beetik baʼax maʼalob.
4 Utiaʼal u beetik u yantal u naʼat+ le máax maʼ jach yaan u naʼatoʼ,utiaʼal u kaanbal le táankelmoʼ* yéetel utiaʼal u yantaltiʼ junpʼéel maʼalob tuukul.+
5 Le máax yaan u naʼatoʼ ku yuʼubik baʼax ku yaʼalaʼaltiʼ yéetel ku maas kaanbal.+
Juntúul máax yaan u naʼateʼ ku kʼamik le maʼalob nuʼuktaj ku tsʼaʼabaltiʼoʼ+
6 utiaʼal u naʼatik le proverbiosoʼ bey xan le baʼax maʼ chéen chʼaʼabil u naʼataʼaloʼ,le baʼax ku yaʼalik le máaxoʼob yaan u naʼatoʼoboʼ bey xan le baʼaxoʼob istikyaj u naʼataʼaloʼ.+
7 Máakeʼ ku káajal u kaanbal kéen káajak u respetartik Jéeoba.*+
Chéen le máax maʼ tu yóol yaan ku taasik mix baʼalil le naʼat yéetel le consejooʼ.+
8 In paal, uʼuy u consejo a papá,+yéetel maʼ a xúumpʼattik baʼax ku kaʼansiktech* a maama.+
9 Tumen le baʼaloʼobaʼ beyoʼob junpʼéel jatsʼuts corona utiaʼal a pooleʼ+yéetel beyoʼob junpʼéel kiʼichkelem adorno utiaʼal a kaaleʼ.+
10 In paal, wa le máaxoʼob ku kʼebantaloʼob ku yóotik u táabsechoʼoboʼ, maʼ a chaʼik u táabsikechoʼob.+
11 Wa ku yaʼalikoʼobtech: «Koʼox t-éetel.
Koʼox chʼúuktik wa máax utiaʼal k-wekik u kʼiʼikʼel.
Yaan k-taʼakikba utiaʼal k-páaʼtik u máan le máakoʼob utiaʼal k-kíimskoʼob kex mix baʼal u beetmoʼoboʼ.
12 Kuxaʼanoʼob ken k-lukʼoʼob jeʼex u beetik le Muknaloʼ,*túulisoʼob ken k-lukʼoʼob jeʼex le máaxoʼob ku binoʼob yáanal luʼumoʼ.
13 Yaan k-chʼaʼik tuláakal le kiʼichkelem baʼaloʼob koʼojtak yaantiʼoboʼ,yaan k-chupik k-otoch yéetel le baʼaloʼob ken k-chʼaʼoʼ.
14 Unaj a bin t-éetel,le baʼaxoʼob ken k-okoltoʼ yaan k-tʼoxik ichiloʼon, igual kun tocartoʼon».
15 In paal, maʼ a bin tu yéeteloʼob.
Maʼ a bin teʼ bej tuʼux ku binoʼoboʼ.+
16 Tumen áalkabil u binoʼob utiaʼal u beetkoʼob kʼaas,chich u binoʼob utiaʼal u wekikoʼob kʼiʼikʼ.+
17 Mix baʼal u biilal u tsʼaʼabal junpʼéel trampa tiʼ juntúul chʼíichʼ wa táan u yilik.
18 Le oʼolal letiʼobeʼ ku chʼúuktikoʼob máak utiaʼal u wekikoʼob u kʼiʼikʼel,ku taʼakikubaʼob utiaʼal u luʼskoʼob u kuxtal uláakʼ máakoʼob.
19 Lelaʼ letiʼe baʼaxoʼob ku beetik le máakoʼob ku yookoloʼob utiaʼal u ayikʼaltaloʼoboʼ,chéen baʼaleʼ leloʼ yaan u beetik u perdertik u kuxtaloʼob.+
20 Le naʼatoʼ*+ ku yawat tʼaan teʼ bejoʼoboʼ.+
Maʼ tu xuʼulul u kʼaʼam tʼaan teʼ kʼíiwikoʼoboʼ.+
21 Tiʼ ku kʼaʼam tʼaan teʼ esquinaʼob yaan teʼ calleʼob tuʼux yaʼab u máan máakoʼ.
Tu joonajiloʼob le kaajoʼ ku yaʼalik:+
22 «Teʼex maʼ jach yaan a naʼateʼexeʼ, ¿baʼax kʼiin u xuʼulul a yaabiltikeʼex le j-maʼ naʼatiloʼ?
Teʼex ka burlareʼexeʼ, ¿baʼax kʼiin u xuʼulul a kiʼimakkúuntik a wóoleʼex ikil a burlareʼex?
J-maʼ naʼateʼex, ¿baʼax kʼiin u xuʼulul a pʼektik a kaanbale’ex?+
23 Chʼenxikinteneʼex kéen in tsolteʼex u nuʼuk.*+
Teen túuneʼ yaan in láalik in poder ta wóokʼoleʼex.
Teneʼ yaan in wáantkeʼex a naʼateʼex le baʼaxoʼob kin waʼalikoʼ.+
24 Tumen teneʼ tin tʼaneʼex, pero teʼexeʼ maʼ ta wóoteʼex a wuʼuyeneʼexiʼ,tin tichʼaj in kʼab, pero mix máak beet u cuentail.+
25 Maʼ ta beeteʼex u cuentail tuláakal le consejo tin tsʼáajteʼexoʼ,yéetel le ka tin tsolajteʼex u nuʼukeʼ maʼ ta wóotaj a kʼameʼexiʼ.
26 Le oʼolal yaan in cheʼejtikeʼex le kéen taalak loob ta wóokʼoleʼex,yaan in burlarkinba tiʼ teʼex le kéen taalak le baʼax beetik a sen sajaktaleʼexoʼ,+
27 le kéen taalak bey junpʼéel kʼaʼamkach iikʼ le baʼax beetik a sen sajaktaleʼexoʼ,le kéen taalak loob ta wóokʼoleʼex jeʼex junpʼéel kʼaʼamkach iikʼeʼ,bey xan le kéen joʼopʼok a muʼyajeʼex* yéetel le kéen yanakteʼex problemas.
28 Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ yaan u tʼankenoʼob, pero teneʼ maʼ ken in núuke,yaan u tsʼáaik u yóol u kaxtenoʼob, pero maʼ ken u kaxtenoʼob.+
29 Tumen u pʼeek u kaanbaloʼob,+yéetel maʼ tu yóotoʼob u respetartoʼob Jéeobaiʼ.+
30 Maʼ tu kʼamoʼob in consejoiʼ,tu mixbaʼalkúuntoʼob tuláakal in tsolnuʼukoʼob.
31 Le oʼolal yaan u cosecharkoʼob le baʼax tu pakʼoʼoboʼ,+yaan u muʼyajoʼob yoʼolal* le baʼax tu chʼaʼtuklaj u beetkoʼoboʼ.
32 Le máaxoʼob maʼ jach yaan u naʼatoʼoboʼ u tercoiloʼob kun kíimskoʼob,le baʼax uts tu tʼaan u beetik le j-maʼ naʼatoʼoboʼ le kun xuʼulsiktiʼob.
33 Pero le máax ku yuʼubik baʼax kin waʼalikeʼ yaan u kuxtal ich jeetsʼelil,+maʼ kun sajaktal tiʼ le loob jeʼel u taal tu yóokʼoloʼ».+
Notas
^ Ilawil página 2576.
^ Ich hebreoeʼ ku yaʼalaʼal kaʼach «utiaʼal u kʼaj óoltaʼal naʼat».
^ Wa «utiaʼal u beetik baʼax toj».
^ Wa «x-lóoʼbayanoʼ».
^ Ilawil página 2566.
^ Wa «u ley».
^ Ilawil página 2572.
^ Wa «Le u jaajil naʼatoʼ».
^ Wa «Suuneneʼex kéen in tsolteʼex u nuʼuk».
^ Wa «a sufrireʼex».
^ Wa «yaan u náakal u yóoloʼob tiʼ».
