Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

guyé lu índice

Cadi gusaana de gusiidiʼ chaahuiluʼ

Cadi gusaana de gusiidiʼ chaahuiluʼ

Cadi gusaana de gusiidiʼ chaahuiluʼ

«LAATU rabi tu naa Maistru ne Señor, ne jneza runi tu purti nga nga nacaʼ.» (Juan 13:13.) Né ca diidxaʼ ca bisietenalaʼdxiʼ Jesús ca discípulo stiʼ ti cosa: laabe nga binni ni rusiidiʼ laacabe. Ne ante chebe guibáʼ, gúdxibe laacaʼ: «Nga runi laché irá xixé guidxi, lachiusiidi irá xixé binni sa nanda naa. [...] Lausiidi laaca guni ca irá ni ma gudxe laatu» (Mat. 28:19, 20). Gudiʼdiʼ si iza, laaca bisihuinni Pablu pabiáʼ risaca nga ganna binni gusiidiʼ chaahuiʼ Stiidxaʼ Dios. Sicaríʼ gúdxibe Timoteu, ti hombre ni naca binnigola lade ca binni ridagulisaa: «Bichiña irá ca hermanu, biinda né laaca stiidxa Dios, bisiidi chaahui ca hermanu ne ucané laaca udxii lú ca lu xhiiña Dios. [...] Bicaalaʼdxi guʼnu irá ni cayabe lii riʼ, de idubi ladxidóʼ loʼ, ti guʼya cabe ze dxi ziyene lu jma» (1 Tim. 4:13-15).

Cásica dxiqué, yanna riʼ laaca nabé risaca gusiidiʼ chaahuinu ora maʼ zigucheechenu diidxaʼ ne zacaca naquiiñeʼ gúninu lade ca binni ridagulisaa. Xi zanda gúninu para gánnanu ximodo gusíʼdinu jma jneza. Ne ximodo zacaneni laanu para guihuinni zeʼ dxi ziyénenu jma , dede gácanu ti maestru ni nanna gusiidiʼ Stiidxaʼ Dios.

Yenanda ejemplu stiʼ Maestru ni jma nanna gusiidiʼ

Stale de ca binni ni bicaadiaga Jesús que, nabé guyuuláʼdxicaʼ modo bisiidibe. Lu Evangeliu ni bicaa Lucas, rihuinni ximodo biiyaʼ ca binni ni nuu ndaaniʼ sinagoga stiʼ Nazaret laabe pur cani bisiidibe: «Nabé biaba be ca binni que ne bidxagayaa ca pabiáʼ galán riníʼ be» (Luc. 4:22). Ca discípulo stibe laaca bicheechecaʼ diidxaʼ cásica bíʼnibe ni. Ngue runi, gunda gudxi apóstol Pablu ca biʼchiʼ ne ca bizaʼnaʼ sicaríʼ: «Lachinanda ejemplu stinne casi zinanda ejemplu sti Cristu» (1 Cor. 11:1). Cumu bisiidiʼ Pablu cásica bisiidiʼ Jesús la? ngue runi guniʼbe: «Bisiide laatu ra nuu tu irá tu tobi si, ne zaqueca ra yeganna laatu ralidxi tu» (Hech. 20:20).

«Uyé be luguiaa»

Lu capítulo 17 stiʼ Hechos rieeteʼ de ti libana ni bidii Pablu ra bihuinni pabiáʼ nánnabe gusiidibe ra nuu stale binni. Bizaaca ndiʼ dxi guyebe Atenas, ti guidxi stiʼ Grecia. Biiyabe dxaʼ bidóʼ ndaaniʼ guidxi que, nuucani ndaaniʼ ca calle que, ca lugar ra nabé rié stale binni... ladu tiica guyadxí binni zuuyaʼ ti bidóʼ. Nga runi, qué ridxagayaadinu gánnanu xiñee bidxiichi apóstol que ora biiyaʼ guiráʼ ngue. Peru, bicueezabe laabe ne «uyé be ndaani yuʼdu [...] ne irá dxi uyé be luguiaa, yegüí né be tutiica idxaaga be diidxaʼ» (Hech. 17:16, 17). ¡Guizáʼ galán ejemplu bidii Pablu! Stale biaje gadxé gadxé nga ni riníʼ ique binni de cani rusíʼdinu, peru neca zacá, naquiiñeʼ guininu né respetu ne cadi oraqueca gábinu laacabe cadi jneza ni runi crécabe. Pa gúninu zacá la? jma ziuulaʼdxiʼ binni gucaadiaga laanu ne zanda gacanenu laacabe guireecabe de religión ni cadi dxandíʼ, ra cácabe yaga (Hech. 10:34, 35; Apo. 18:4).

Ndaaniʼ luguiaa que guniʼné Pablu caadxi binni ni huaxiéʼ riuulaʼdxiʼ gucaadiaga ni caniʼbe, lade ca binni que nuu filósofo ni qué runi cré ni cusiidibe. Ora bicaalú ca binni que laabe la? bicaadiágabe xi caniʼcaʼ. Guyuu tu bisaca laabe ti binni «ni caníʼ huaahua». Lu griegu riénecabe diidxaʼ ca casi «tuuxa ni rutopa biidxiʼ» ne riquiiñecabe ni para guiníʼcabe de ti binni ni rutopa diidxaʼ cheríʼ chericaʼ ne maʼ cananiʼniʼ sti ladu, sin ganna pa dxandíʼ ni. Ne laaca guyuu tu guníʼ: «Ruluíʼ canaucheeche be stiidxa tuuxa dios ni qué runibiáʼ nu» (Hech. 17:18).

Peru Pablu qué niree diʼ gana pur guiráʼ ni caníʼcabe de laa. Xi bíʼnibe yaʼ. Ora gunabaʼ ca binni que laabe guiniʼbe de ni runi crebe la? oraqueca bidiibe ti libana nezalucaʼ ne pur modo bidiibe ni bisihuínnini pabiáʼ nánnabe gusiidibe (Hech. 17:19-22; 1 Ped. 3:15). Guiduʼndaʼ chaahuinu libana ni bidiibe que ne guidúʼyanu xi zanda guizíʼdinu de laani ti gánnanu gusíʼdinu jneza.

Guníʼ de tema ni ziuulaʼdxiʼ binni gucaadiaga

Sicaríʼ bizulú Pablu libana stiʼ: «Binni Atenas caʼ, ruuya nabé runi cre tu ca bidóʼ stitu. Purti ora [...] canayuuya ra nuu cani la? laca biiya ti altar cá caadxi diidxa lú: “Para dios ni qué runibiáʼ du”. Ne dios ni rusisaca tu sin gunibiáʼ tu ca, nga pe nga canayué stiidxaʼ» (Hech. 17:22, 23).

Apóstol que biiyaʼ chaahuiʼ ximodo nabani ca binni de guidxi que. Pur cani biiyabe bidiibe cuenta ximodo naca ca binni ni cucaadiaga laabe. Zacaca nga laanu, pa guxhélelunu ora maʼ zigucheechenu diidxaʼ la? zadúʼyanu pa napa binni ni zigánnanu ca xiixa cosa ralidxi ni gacané laanu gudiʼnu cuenta ximodo laabe ne xi runi crebe. Zándaca guidúʼyanu xiixa juguete ni nexheʼ lu jardín stibe o xiixa letreru ni cá ra puertaʼ lídxibe. Pa guiníʼ íquenu ximodo nabani binni pur cani guidúʼyanu ralidxi la? jma nagueenda zadxélanu xidé guinínenu laabe ne ximodo gúninu ni (Col. 4:6).

Guizáʼ biyubi Pablu modo guiniʼné ca binni que. Peru, ora biiyabe runi adorar ca binni de Atenas que bidóʼ la? oraqueca bisiene chaahuibe laacaʼ ximodo naquiiñeʼ guni adorarcaʼ Dios ni dxandíʼ (1 Cor. 14:8). Nga runi, ¡nabé risaca nga guyúbinu modo gucheechenu diidxaʼ ne guininu modo ganda guiene binni laanu!

Cadi cuiluʼ tu gusiidiluʼ ne guyuu cuidadu ora guiniʼluʼ

Sicaríʼ guníʼ Pablu despué: «Bizáʼ [Dios] guidxilayú ne irá ni nuu ndaani ni, ne qué ribeza be ndaani yoo rucuí binni purti laabe nga xpixuaana ibáʼ ne guidxilayú. Cadi naquiiñe udíʼ nu laabe xiixa, purti gasti cayaadxa laabe. Laga laabe rudii be laanu enda nabani ne irá ni caquiʼñe nu» (Hech. 17:24, 25).

Pablu bisihuinni naca Jiobá ti Dios ni rudii guendanabani, peru né stale cuidadu guniʼbe ca diidxaʼ riʼ: «Laabe nga xpixuaana ibáʼ ne guidxilayú». Guizáʼ sicarú nga dxiiñaʼ nápanu de gusíʼdinu binni ni nayá ladxidóʼ. Racanenu guiráʼ clase binni, neca de intiica religión ne de gadxé gadxé guidxi laacaʼ, purtiʼ caquiiñeʼ ganna guirácabe ti cosa: Jiobá nga rudii guendanabani laanu (Sal. 36:9).

De raqué guníʼ Pablu sicaríʼ: «De ti binni si ulee be binni de irá raza, [...] ne gudixhe be pabiáʼ indaa cada raza ne paraa cueza caʼ. Gudixhe be irá binni ndaani guidxilayú para uyubi laabe casi ñaca zixubi ná ca dede idxela ca laabe, purti cadi zitu nuu be, sínuque gaxha doʼ nuu be de cada tobi de laanu» (Hech. 17:26, 27).

Pur modo gusíʼdinu binni, zusihuínninu modo naca Dios ni runi adorarnu. Jiobá qué ribí diʼ ti clase binni si, sínuque rudiibe lugar «uyubi» hombre ne gunaa de gadxé gadxé guidxi laabe «ne idxela ca laabe». Laanu laaca qué ribinu tu guinínenu, sínuque rinínenu guiráʼ clase binni. Ca binni ni maʼ runi cré Dios, zanda gacanenu laaca chuʼcaʼ jma gaxha de laabe ne zacá guicaacaʼ stale ndaayaʼ (Sant. 4:8). Peru, ximodo zanda gacanenu ca binni ni qué runi cré Dios yaʼ. Zanda gacanenu laacabe ra gúninu cásica biʼniʼ Pablu ora guníʼ ca diidxaʼ riʼ:

«Pur laabe nabani nu ne rizá nu. Casi na tobi de ca poeta stitu: “Za nu de Dios”. Ne pa za nu de laabe la? cadi zácaxa nu de oro laabe o de plata o de guie.» (Hech. 17:28, 29.)

Né ca diidxaʼ guníʼ apóstol riʼ, bicaabe ca binni de Atenas que chuuláʼdxicaʼ gucaadiágacaʼ laabe purtiʼ bizeetebe de ca poeta ni nabé runibiáʼ ca binni de guidxi que. Ca dxi stinu riʼ, laaca naquiiñeʼ guininu de xiixa ni runibiáʼ ca binni cucaadiaga laanu ti chuuláʼdxicabe ni cusíʼdinu ne guni crécabe ni. Guidúʼyanu ximodo zanda gúninu ni. Pablu bizeeteʼ ti ejemplu lu carta ni bicaa ra nuu ca hebreu, raqué guniʼbe: «Guiráʼ yoo nuu tu bizáʼ laa, peru ni bizáʼ guiráʼ xixé ni nuu nga Dios» (Heb. 3:4NM). Stale binni runibiáʼ ejemplu ca dede yanna ne nánnacabe dxandíʼ ni. Pa gucaʼnu binni guiníʼ ique ejemplu ca la? zanda gacanenu laabe guni crebe nuu ti Dios ni bizáʼ guiráʼ cosa. Peru lu libana ni bidii Pablu que ridúʼyanu sti cosa ni zacané laanu gánnanu gusíʼdinu jneza, laani nga: xi rucaa laanu gúninu ni.

Bisiidiʼ binni xi naquiiñeʼ guni nagueendaca

Ndiʼ nga xcaadxi diidxaʼ guníʼ apóstol que: «Chiqué bichee binni purti qué ñene, ne biʼni Dios sica qué ñuuyaʼ. Peru ma cayabi be irá binni de irá ladu inaba perdon laabe, purti ma gudixhe be ti dxi cuidxi be cuenta laacaʼ. Ma ulí be tobi hombre guni ni, ne zuni ni jneza» (Hech. 17:30, 31).

Cumu cudiiruʼ Dios lugar chuʼ cosa malu yanna la? nga rucaa laanu gusihuínninu xipeʼ nga nuu ndaaniʼ ladxidoʼno. Risaca stale nga gábinu binni xi naquiiñeʼ guni yanna, purtiʼ mayaca guinitilú guiráʼ ca cosa malu nuu ne gudiʼnu razón ni gucaa laacabe guni crécabe ca ndaayaʼ ni maʼ cadi candaa zedané Reinu stiʼ Dios (2 Tim. 3:1-5).

Gadxé gadxé modo ricaa binni ni rusíʼdinu

«Ora bina diaga cabe bizeete Pablu enda ribani de lade gueʼtu la? caadxi de laacabe bini burla, peru xcaadxi na: Sti tiru nda ucáʼ diaga du lii de ni cayuíʼ lu riʼ. Para biree be ra nuu caʼ. Peru bini cre caadxi, ne yenanda ca laabe.» (Hech. 17:32-34.)

Ora nayaguieʼ modo rusiénenu ni rusiidiʼ Biblia ne iquiiñenu diidxaʼ ni riene binni la? ziuu tu laa nagueendaca zuni cré ni cusíʼdinu, peru para xcaadxi binni, caquiiñeʼ cueerunu jma tiempu para gusiénenu laacaʼ. Neca ti binni si gunibiáʼ chaahuiʼ Jiobá pur cani cusíʼdinu, guizáʼ zusiecheʼ nga laanu ne zudiʼnu xquíxepeʼ Jiobá purtiʼ caquiiñeʼ laanu para guchíñanu binni ra nuu Xiiñiʼ (Juan 6:44).

Xi rizíʼdinu

Ora guiduʼndaʼ chaahuinu libana ni bidii apóstol que, ridúʼyanu stale cosa ni zanda gacané laanu gusíʼdinu jma jneza cani zeeda lu Stiidxaʼ Dios. Pa rudiʼnu libana lade ca binni ridagulisaa, laaca naquiiñeʼ chuʼnu cuidadu ora guininu cásica biʼniʼ Pablu ni. Zacá qué zaca diʼ nagana para ca binni ni cadi naca xpinni Cristu guiénecaʼ ni cá lu Biblia ne guni crecaʼ ni. Zábinu laacaʼ xipeʼ nga naquiiñeʼ gúnicaʼ, peru sin guni búrlanu laacaʼ purtiʼ cadi jneza ni runi crecaʼ. Ne ora maʼ canagucheechenu diidxaʼ laaca naquiiñeʼ chuʼnu cuidadu ora guininu ti guni cré binni ni cusíʼdinu laa. Pa gúninu zacá la? zinándanu conseju ni bidii Pablu riʼ: Cadi gusaana de gusiidiʼ chaahuiluʼ.

[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 30]

Bisiidiʼ Pablu ca binni que xipeʼ nga naquiiñeʼ gúnicaʼ, cadi nagana modo bíʼnibe ni ne guyuube cuidadu ora guniʼbe

[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 31]

Gusíʼdinu casi bisiidiʼ Pablu ne cadi guiaandaʼ laanu ximodo riníʼ ique ca binni ni nuu neza ra rucheechenu diidxaʼ