Ka mo gbata arugute tipa wai ka mangapai kuti imisiri, si nangera wa mo nika gbia ba dungu aberãpai​—betehe rengbe ka du na bakere undo ti ni kisusi agu akuraha. Isoke, si rengbe ka du wo mbiko aboro dunduko nagbiatiyo na agu aimisiri naye mbiko kpio boro ngba agene ni bakiakia a wa i nipehe mbata kusayo. Gu berãpai undo boro sa arengbanga ka undo gu kura ni te.

Wa vura duhe wo, gu kura bete bangua arugute kinaho rogo mangimangipai yo nga gu naima undo dungu aboro. Si naye dedede be agu aboro nafu undo fu agu aboro narungo tipa kpio gayo boro na si nandu sa na gu bangua arugute regboho asusanga ya du rogo gu kuru buku tatamana nga Baibiri.

• Bete abangbasia abainipai bi gipai re nga si nga gu yangara nyanyakipa diandue si aidaha ka mangapai kuti gu imisiri nga ga pakpio boro. Ono wa vura duhe wo, ti kura aregbo, mo ima rengba kaa bi gupai nga mo naida ka du nisaro. Ngbaduro ima rengba ka ima zaatu kuti agu aboro nga aguyo naasada ka undo ro. Pai naamanga amanga wo gure.

• Ka mo naabingo gupai nga mo du wa ka mo du ti aregbo dunduko pati aboro ya, ono ka mo kparanga tiro akpara kusayo ti aboro a ya. Gu kurapai berewe nga, mo ima rengba ka ida na gayo undo kumbatayo. Mo gumba gupai fuyo ngba zezeredi gene nga gu mo aidaha ti gu regbo re na gu mo aidanga ha ya.

• Ringbisihe kuti gupai mo aidaha, mo du na gu regbo rẽarẽ dagba gu mo adiaha na kura aboro gbiati gu mo adiaha nisaro.

BANGUA RUGUTE: Du aboro ue ngba ti du boro sa . . . Bambiko ka i tiwi gu ni sa atumba kurani.”​—Batungusipai 4:9, 10.

• Gu ngbatunga ariahe rẽarẽ ima rengba ka undo na gu fuda berãseyo naye mbiko imisiri. Mo asadi ka ri ngbatunga zukuzuku ahe ni bakiakia, akpepasio, gbiati agu ariahe adunga bakere nzeme rogoho ya.

• Mo mbiri bakere ime gbiati gu kura mbirimbiri ahe du ni wenehe tipa kpotoboro.

• Ka si du nga nyemu riahe tiro gbe te, mo niri he rukuturukutu dedede. Mo ima rengba ka sana gamo munganga a tipa gu wene riahe si aida mo naarihe. *

• Nduge ni kina wiri ipo gbiati manga gu kura mangonvo ima rengba ka zogosa bete gu kere nunga du boro na ni. Mangonvo ima rengba ka saro mo di berãro ti berãpa gu ga boro kpi tipa bete regbo.

BANGUA RUGUTE: “Bambiko a nga boro sa nasoga boroni te, kina mbu ti ni na banda ha.”​—AEfeso 5:29.

• Rame na nyanyakipaha, ono gbe tipa agu aboro nandu rogo imisiri pakpio gayo boro, mbiko gu imisiri re ima rengba ka ye na bakere fuda berãseyo.

• Mo du na rubangirise na gu bakio buni gbiati buda nga gu mo ambiraha, mbiko si ima rengba ka saro ka mo ranga wenengai ya.

BANGUA RUGUTE: “Hi be boro sa na zereda, ngba ti hi be boro ue be sunge na pa peka kina fuo yuge.”​—Batungusipai 4:6.

• Mo tingidi gupai nga, gu imisiri nga ga pakpio boro namanga aboro ni bakiakia. Ono tie, si nika ida mo diberã tipa gupai du ni wenehe nga gu rengbe ka undo ro mo sovura kuti gu imisiri re.

• Dungu aboro bi gupai nga, pa fura yo tipa gu imisiri du yo na ni fu kura aboro naundo yo tipa i sovura kuti ni, wa vura duhe wo, agu akura yo akpingo nyemu ka fura tipa gu imisiri du yo na ni te. Abangbasia abainipai na dungu aberãpai ni bakiakia nibipa singia fura tipa gu imisiri boro andu rogoyo ni nyanyakipa pai fu ni tipa ni du na diabese ho ni amangapai ni kuti imisiri. Ka si dunga mo naida ka pe pa wai du mo fu kura boro ono mo kini dindikoadindiko ka fura, mo ima rengba ka bihe nga si taata ka mo tonaha yeeye ni peka mo bete gu berãapai du mo na ni fu mbembedi bakureamo.

• Bete gu kura aboro bi gupai nga ho i akpara ni, si naundo yo ka zogosa bete gu imisiri du yo na ni, na tipa agu akurayo tigayo, si nangera wa i nahihe ahi ka si vura du vurũ nga i nakpara ni kina wiri betehe.

BANGUA RUGUTE: “Kina kpoto boro yo ini gaha imisiriapai.”​—Asanza 14:10.

• Bete agu aboro gayo boro nakpi, naasada ka zogosa bete imisiri gayo nunga vurube gbegberẽ mbirabuda watadu dia kere angua. Asada ka mangapai kuti imisiri ngba gi gene re nga manga agu apai rengbe ka gbarasapa boro. Ai gu undo ka boro gbiaha rengbe ka du kina tipa bete regbo gbua, ono agu apai nika du fuoho na kina bakere gbegberẽ asangbanaha. Mo asadi ka zogosa gamo abakabangirise ngba agu agene nga gu ka gbarasanga kpotoro ya.

BANGUA RUGUTE: “Ani gírisi tirani be gu meteka dunduko nga ga borose.”​—2 AKorindo 7:1.

• Dungu aboro bi gupai nga gupai rengbe ka undo yo ti gu regbo du yo na imisiri pakpio gayo boro (agu apai boro asusa rogoyo na wai i amangapai kuti gayo imisiri) nga dia regbo ka manga wiriapai (manga agu apai nga gu rengbe ka diaberã yo ti gayo imisiri tipa bete regbo).

• Mo ima rengba ka gbia bete undo ni manga mo abakure, wirika vovo abirĩ-sunge, watadu kaa ndu tipa zambuasitise.

• Wa regbo nikaa susa, si nawira wa wai mo amangapai nika tona kaa ariatihe. Mo ima rengba ka bi gupai nga gu regbo mo adiaha kaa rungo tipa pakpio gamo boro ima rengba ka du ni kina wiri betehe gbua dedede​—na gure nga gu papara wene gene boro ahu ngbaha.

BANGUA RUGUTE: “Were ahe na regboho ti ni dunduko, . . . rago kpara ni aume, na rago mongo; rago kpara ni ta ngbaduse, na rago dogbere.”​—Batungusipai 3:1, 4.

• Ka si imanga ya mo ki tona manga agu apai si aida mo mangihe.

• Ho mo abi gupai ni nga mo ima tona manga agu apai mo anaamangaha mbata nga rame, sunge, gbiati gu kura apai, si nangera wa mo nika daada kina wai mo ani du mbata.

• Ho mo afu tiro ni kaa manga wene apai, siima rengba ka undo ka zogosa bete gu imisiri nunga du mo na ni.

BANGUA RUGUTE: “I atingida nga pa gayo gbanga rame te; bambiko Mbori naunda yo kina rogo gu ngbarago du ku kpotoyo yo.”​—Batungusipai 5:20.

• Dungu agu aboro namanga kikindigi adiaberã ni ipiipihe tifuo kpio gayo boro, i naye ka biratiyo kusa tipa agu adiaberã re.

• Ka rengba du, mo sungu tipa bagizo regbo nga gu rẽarẽ, mbata fu mo tona manga ariapai ti asunge, watadu ka kparaka agu ahe nangia ga gu ga boro kpi re.

BANGUA RUGUTE: “Gu berã pa pai nga ga ngangarã boro nandu sa pai kpaima, ono agu aboro dunduko namanga pai gburungagburunga nandu sa kina zingohe.”—Asanza 21:5.

• Dungu agu aboro gayo boro nakpi nabi gupai nga si ni wenepai kaa manga agu apai nga gu rengbe ka undo yo tipa i naatingidapa gu gayo boro nakpi re.

• Mo ima rengbe ka bihe nipa wasa ka dungura asura, ahe, watadu kekeapai tipa gupai namangi gbiati agu apangbanga nga gu mo nika kpinyemu kaa tingidaha tipa gu boro re.

• Mo banda agu ahe nga gu rengbe ka ye na wene tingida pani na ki bihe kusa ti gu regbo nga gu mo nika ida ka bihe ti ni.

BANGUA RUGUTE: “Oni tíngidi pa agu arago naadu mbata.”​—Pa Fu Rugute ni Ue he 32:7.

• Mo ima rengba ka berãpa dia ongoda.

• Ka si dunga gene ho tipa mo di gbanga ongoda te, isoke, mo ima rengba ka manga agu apai rengbe ka sa ngbarago tiro tipa uru sa watadu uru ue, wagu nga, dakpa mbia ndu ka biko wene arago i nambakadihe tipa igo kuru ahe watadu ka kama tarambiri kini biki arago.

• Zavura manga gu kurapai kia ti gupai mo naamangaha mbata ima rengba ka undo ro mo mangi pai kuti gu imisiri du mo na ni.

BANGUA RUGUTE: “Oni yé ni sa roni ku nvuo yo, ka ongoda toni.”​—Marako 6:31.

• Mo tingidi gupai nga ai gu regbo mo narengbe ka diaha ka undo kura aboro, si ima rengba ka undo ro tipa mo du wenengai.

• Mo ima rengba ka tonaha ni undo mo gu kura aboro nga aguyo narungo mbiko pakpio gu ga boro re, wa gu nga abakure gbiati agu agume nga aguyo naida na gu boro ka i arungo tipa gu ga boro re na ni.

• Undo gu kura aboro na kini fu wasa fuyo ima rengba ka kiiso gamo ngbarago na ki saro mo du na wene ndupai bero kadu wo.

BANGUA RUGUTE: “Fu he ngba ti dia ha.”​—Amokedi 20:35.

• Imisiri pakpio gamo boro ima rengba ka undo ro mo ini ginihe du nzunzu du na nyanyakipaha.

• Mo mangisunge na gi momu re tipa ka berãpa wai mo amangasunge na gamo raka.

• Ka si aidaha, mo mangi aariapai ti agu ahe mo aperesa paha mbatayo.

BANGUA RUGUTE: “Si ngba ka ndu ku kporo kpe yo ti ndu ku kporo pumbo yo; bambiko gure nga digida ga aboro pai dunduko, agu yo du ni ungayo aberã pa ha ku kpotoyo yo.”—Batungusipai 7:2.

 Ono gu rengo du ho nga, pai ho rengbe ka dia gu imisiri du mo na ni re kusayo dunduko te. Wa vura duhe wo, dungu agu aboro nga agu yo gayo aboro nakpiki ima rengba ka ida kuti gupai nga manga wene adiandue wa agu i natangaraha rogo gi kekeapai re, ima undo yo i gbia wasa. Rengo ngaha nga, anga gure nga gu yangara agene dunduko rengbe ka dia imisiri kusayo te. Ono ka mo asadi gi bete aberãpai re, mo ima rengba ka bi gupai nga, si nika dia bete gamo imisiri kusayo.